Üreter, böbrekte oluşan idrarı böbrek havuzundan (pelvis) idrar torbasına taşıyan ince kanala denilmektedir. Üreter sağ ve soldaki böbrekte olmak üzere iki tanedir. İdrar bu kanallar vasıtasıyla böbrek havuzundan idrar kesesine (mesane) depolanmak ve sonar da atılmak üzere iletilir.

İdrar akımı yönündeki gibi böbrekte oluşan taşlarda belirli ebadın altında iken (1 cm) idrar kanalı yani ureter içine düşebilir.İdrar akışının aniden taş tarafından tıkanması ve engellenmesi ile taşın gerisindeki kanallarda hidrostatik basınç aniden artar ve bu böbreğin kapsülünün gerilmesiyle ortaya çıkan çok şiddetli ağrıya neden olur.“Kolik Renal” adı verilen bu ağrı, bilinen ağrıların en şiddetlilerinden birisi olup, ağrı etkisiyle barsaklarda ani kasılmalar ve bunun neden olduğu bulantı ve kusma görülebilir.

Ürolojik hastalıklar içinde Acil Servis’e başvurunun en sık yapıldığı durum bu ureter taşı akut ağrısıdır.Genellikle damardan yüksek etkinlikteki ağrı kesiciler ile control edlebilmektedir.

Üretere düşmüş olan taşların boyutu 6 mm ve daha ufak ise, etkin bir medikal –ilaç- tedavisi ile %65-70 oranında kendiliğinden (spontan) düşürülebilmektedir. Medikal tedaviye ragmen beklenen sürede (ki bu yaklaşık 2 haftadır) taşını düşüremeyen hastalarda ya da spontan pasaj için büyük olan taşlarda iki tedavi seçeneği günümüzde uygulanan modern tedavidir.

Bunlardan birisi vücut dışından yüksek frekanslı ses dalgaları ile taşın kırılmasına yönelik tedavi yaklaşımı yani ESWL iken, daha etkin ve hızlı tedavi sunabilen tedavi şekli endoskopik ureter taşına lazer litotripsidir.

Fleksibl Üreteroskopi (RİRC, Retrograd İntraRenal Cerrahi)

İngilizce “Flexible” kelimesi kıvrılabilir, bükülebilir anlamına gelmektedir.Üreter, böbrekte oluşan idrarı böbrek havuzundan (pelvis) idrar torbasına taşıyan ince kanala denilmektedir.Üreter sağ ve soldaki böbrekte olmak üzere iki tanededir.Endoskopi kelimesi yine İngilizce dilinde “Endoscopy” kelimesinden vücut içindeki bir organa teleskop vasıtasıyla bakma, gözleme anlamına gelmektedir. Bu üç kelimenin birleşmesinden oluşan “ Fleksibl Üreterorenoskopi “ Kıvrılabilen çok ince bir teleskop vasıtasıyla, vücuda hiçbir delik açmadan, idrar kanalından üreter ve böbrek içine girilmesi ve buradaki taş ya da tümörün lazer yoluyla kırılması ya da alınmasını içermektedir.

Şekil-1 : Fleksibl Üreterorenoskop cihazının kıvrılma ve inceliği üreter kanalından böbrek içine ulaşmamızda büyük avantaj sağlamaktadır.
Buradaki konumuz taş hastalığı olduğundan sadece taş tedavisi hakkında bilgi verilmektedir.
Kıvrılabilen fleksibl üreteroskoplar genellikle 8-10 Ch denilen (3.-3.5 mm) çap kalınlığındadır.İçinde optik mercekler ya da dijital kamera kabloları ile taşın kırılması ve alınması içinde kullanılan çok ince çalışma kanalı mevcuttur (Şekil-2).

 

Şekil-2 : Tedavide kullandığımız “Fleksibl Üreterorenoskop“ların kıvrılabilme özelliği, inceliği ve bu inceliğe rağmen içinden geçen ışık, optik ve çalışma kanallarını fotoğraf ve grafiksel görüntüsü.

Fleksbil Üreterorenoskop teknik özelliği olan incelik ve kıvrılabilirlik nedeniyle, vücuda en bir delik açmaksızın idrar kanalından üreter ve böbrek içine rahatlıkla ulaşabilmekteyiz.Bunun yanında böbrek içindeki tüm odacıklara tek tek girilebiliriz (Şekil-3).

Şekil-3 : Fleksibl üreterorenoskopi kullanılarak böbreğin içindeki tüm odacıklara rahatlıkla girilebilmekte ve içerisi görülebilmektedir. Siyah renkli ince kıvrılabilen endoskopi ile böbrek içindeki odacıklara nasıl girdiğimizi gösteren resim ile kamera vasıtasıyla aldığımız böbrek içinin görüntüsü burada sunulmaktadır. Daha net görüntüler için aşağıdaki bağlantıdan ameliyat videosunu seyredebilirsiniz.

Böbreğin içindeki taşları rahatlıkla, ince çalışma kanalından geçen lazer kablo sistemi ile kırabilmekte (Şekil-4) ve kırılmış büyük (4-5 mm lik taş parçaları bu incelikteki bir çalışmada büyük olarak kabul edilmektedir) basket yöntemi ile almaktayız (Şekil-5).Burada 3 mm ve altındaki taş kırıntıları toplanmaz ve ağrısız şekilde rahatlıkla düşürülebilirler.

Şekil-4 : Bu ince cihazlarla böbrek içindeki ve en dar kanallı odacıkların içindeki taşlara dahi hangi açıda olursa olsun ulaşıp lazer ile kırabilmekteyiz. Bu esnada hastanın yattığı ameliyat masasının altına yerleştirilen röntgen cihazı ile de böbreğin içindeki taşların durumu ve Fleksibl Üreterorenoskop’un pozisyonu rahatlıkla görülmektedir.

Şekil-5 : Bu ince cihazlar içinden yerleştirilen çok ince basket kateter denilen 4-5 telin spiral bombeliğinden oluşan yakalayıcı cihaz ile böbrek ya da üreter içindeki 4 mm nin üzerindeki taş parçacıkları toplanır ve dışarı alınır.

Fleksibl Üreterorenoskopi uygulayan hekim, cihaza bağlı kameranın sağladığı mükemmel görüntü altında, aletin kıvrılabilen uç kısmını bir eliyle kontrol ederek böbrek içindeki tüm odaları kontrol edebilmekte ve buradaki taşlara ulaşarak lazer ile kırabilmektedir (Şekil-6).Aynı zamanda da ayağı ile kontrol ettiği röntgen pedalı ile endoskopinin böbreğin içindeki pozisyonunu ve varsa diğer taşların yerini kontrol edebilmektedir (Şekil-6).

Şekil-6 : Doktorun çalışma pozisyonu ve cihazı kontrol edişi ile böbreğin içindeki tüm yapıları net şekilde görerek işlemi güvenle yapabilmektedir. Bu esnada hastanın yattığı ameliyat masasının altına yerleştirilen röntgen cihazını –floroskopi- doktor ayağındaki pedal ile kontrol etmekte ve böbreğin içindeki taşların durumu ve Fleksibl Üreterorenoskop’un pozisyonu rahatlıkla görebilmektedir.

ÜroKlinik deneyimlerinde, özellikle endoskopik taş cerrahisindeki deneyim ile böbrek içindeki 3 cm’e kadar olan taşlarda böbreğe karın duvarından delik açmaksızın, idrar kanalından girerek bu kıvrılabilen endoskopik cihaz ve lazer ile taşları tümüyle kırarak temizlenebileceğini ifade etmektedir.

ÜroKlinik bünyesindeki doktorlarımızın uyguladığı Fleksibl üreterorenoskopik lazer litotripsi ameliyatını izlemek için lütfen TIKLAYIN

 

Rijid Üreteroskopi

İngilizce “Rigid” kelimesi bükülemez, sert anlamına gelmektedir.Üreter, böbrekte oluşan idrarı böbrek havuzundan (pelvis) idrar torbasına taşıyan ince kanala denilmektedir.Üreter sağ ve soldaki böbrekte olmak üzere iki tanededir.Endoskopi kelimesi yine İngilizce dilinde “Endoscopy” kelimesinden vücut içindeki bir organa teleskop vasıtasıyla bakma, gözleme anlamına gelmektedir. Bu üç kelimenin birleşmesinden oluşan “ Rijid Üreterorenoskopi “ Kıvrılmayan çok ince bir teleskop vasıtasıyla, vücuda hiçbir delik açmadan, idrar kanalından üreter içine girilmesi ve buradaki taş ya da tümörün lazer ya da hava basıncı yoluyla kırılması ya da alınmasını içermektedir.

Rijid üreteroskop uzun ve çok ince bir endoskopi cihazıdır. Rijid Üreteroskopların kalınlığı 1-1.5 cm.e kadar olabilmekle beraber. Günümüzde 0.8-1.3 cm.lik endoskoplar daha sıklıkla kullanılmaktadır.Görüntü daha geniş ve açısı da 0-10° olup, çalışma kanalı kıvrılabilen endoskopa göre biraz daha kalın olup 1.5 mm.e çıkabilmektedir.Biraz daha kalın olan iki çalışma kanalının olması nedeniyle daha hızlı ve rahatlıkla cihazların kullanımı ve taşın kırılması ve alınması söz konusudur.Ancak en önemli sınırlama, kıvrılamadığı için sadece üreter kanalındaki taşların kırılması ve alınmasında tedavi sağlar.Böbrek içindeki taşlarda kullanım etkinliği, kıvrılabilme yeteneği olmadığından, yoktur.

Ancak ureter içindeki taşlarda, özellikle kullanılan lazer probunun da daha büyük olması nedeniyle, oldukça hızlı ve etkin taşın kırılmsı söz konusudur.
Bu kırma esnasında lazer etkisiyle taşın böbrek içine geriye kaçması söz konusu olabilmektedir. Bu, taşın böbreğe geri kaçışını engellemesi açısından pratiğimizde kullandığımız “akordion” tipindeki kılavuz tel ile ureter kanalı içindeki taş bu cihazı ile arkadan desteklenmekte, geri kaçması önlenmektediri. Bu destek ile, geriye kaçırmaksızın taş lazer ile rahatlıkla tümüyle kırılabilmektedir.

Rijid üreteroskop kullanılarak lazer ile taşın kırıldığı ve taşın böbreğe geri kaçmaması için “akordion” –percucyst- ile arkadan desteklendiği videoyu izlemek için TIKLAYIN .

Şekil-1 : Rijid (bükülemez) Üreteroskop cihazının uzunluğu ve inceliği üreter kanalına ulaşmamızda büyük avantaj sağlamaktadır. Grafik olarak idrar kanalına yerleştirilmiş ve üreterdeki taşa müdahale eden Rijid Üreteroskop ve bu işlemin sırasında devamlı röntgen ile kontrol edilen durumu görülmektedir.

ÜroKlinik Bilgilendirme Platformu